Ας εξερευνήσουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση!
Ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) - τότε αυτή η ενότητα είναι για εσάς! Θα σας δείξει τι είναι η ΕΕ, ποιες είναι οι αξίες της, ποιος κάνει τι στην ΕΕ και πώς όλα αυτά σχετίζονται με την καθημερινή σας ζωή, αν ζείτε ή θα ζήσετε κάποια στιγμή σε μια ευρωπαϊκή χώρα!
Ας παρουμε μια ιδέα
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μια εταιρική σχέση μεταξύ ευρωπαϊκών χωρών, γνωστών ως κράτη μέλη. Μαζί καλύπτουν μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής ηπείρου. Στην ΕΕ κατοικούν πάνω από 446 εκατομμύρια άνθρωποι, που αντιστοιχεί στο 6% περίπου του παγκόσμιου πληθυσμού.
Τι θα μάθουμε
Διαβάστε τις ακόλουθες πληροφορίες:
Ευρωπαϊκές αξίες
Έχετε ακούσει ποτέ τη φράση «Ενωμένοι στην πολυμορφία»; Είναι το σύνθημα της ΕΕ και περιλαμβάνει την ουσία των αξιών της. Παρότι κάθε χώρα της ΕΕ έχει δικό της πολιτισμό, γλώσσα και παραδόσεις, όλες οι χώρες μοιράζονται τις ίδιες κοινές αξίες με τις οποίες πρέπει να συμμορφώνονται ως μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μια θεμελιώδης αξία που ενώνει όλες τις χώρες της ΕΕ είναι η δημοκρατία. Αυτό σημαίνει ότι μόνο δημοκρατικές χώρες μπορούν να είναι μέλη της ΕΕ. Άλλες αξίες που είναι κοινές σε όλες τις χώρες της ΕΕ είναι ο σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, η ελευθερία, η ισότητα, το κράτος δικαίου και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των ατόμων που ανήκουν σε μειονοτικές ομάδες.
Γι’ αυτές τις αξίες γίνονται αγώνες εδώ και πολλά χρόνια και αυτές έχουν διαμορφώσει την κοινωνία στην οποία ζούμε σήμερα. Οι αξίες της ΕΕ καθορίζονται στις Συνθήκες της ΕΕ και στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόκειται για σημαντικά νομικά κείμενα που έχουν εγκριθεί από όλες τις χώρες της ΕΕ οι οποίες, ως εκ τούτου, πρέπει να τα τηρούν. ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ: Οι αξίες της ΕΕ εξηγούνται σε 1 λεπτό europa.eu/!HYdxGc Οι Συνθήκες της ΕΕ περιέχουν τους κανόνες που διέπουν το έργο της ΕΕ. Τροποποιούνται κατά καιρούς, για παράδειγμα όταν προσχωρούν νέες χώρες ή όταν υπάρχουν αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας της ΕΕ. Η πιο πρόσφατη συνθήκη είναι η Συνθήκη της Λισαβόνας, η οποία υπογράφηκε στην πρωτεύουσα της Πορτογαλίας το 2007.
Από 6 σε 27 χώρες της ΕΕ
Η ΕΕ αποτελείται από πολύ διαφορετικές χώρες. Η χώρα της ΕΕ με τον μεγαλύτερο πληθυσμό είναι η Γερμανία, η οποία έχει περίπου 83 εκατομμύρια κατοίκους, ενώ η μικρότερη, η Μάλτα, έχει 500 000 κατοίκους. Στην ΕΕ οι άνθρωποι μιλούν διαφορετικές γλώσσες για τις οποίες χρησιμοποιούνται ένα από τα τρία διαφορετικά αλφάβητα (λατινικό, ελληνικό και κυριλλικό). Σε κάθε χώρα υπάρχουν διαφορετικές παραδόσεις, διαφορετικοί πολιτισμοί, διαφορετικά φαγητά και διαφορετικές γιορτές.
ΤΟ ΞΕΡΑΤΕ ΟΤΙ ...
η σημαία της Ευρώπης αποτελείται από 12 χρυσά αστέρια που σχηματίζουν έναν κύκλο σε μπλε φόντο. Υιοθετήθηκε το 1984 από την Ευρωπαϊκή Ένωση (η οποία την περίοδο εκείνη αποκαλούνταν Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα) και πλέον κυματίζει σε κτίρια, πάρκα και μνημεία σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ο αριθμός των αστεριών δεν αλλάζει ποτέ —είναι πάντοτε 12. Συμβολίζουν την ενότητα, την αλληλεγγύη και την αρμονία μεταξύ των λαών της Ευρώπης
Πώς άρχισαν όλα;
Έπειτα από δύο καταστροφικούς παγκόσμιους πολέμους κατά το πρώτο ήμισυ του εικοστού αιώνα (1914–1918 και 1939–1945), οι άνθρωποι ήταν αποφασισμένοι να μην επιτρέψουν να ξανασυμβεί κάτι τέτοιο. Την περίοδο από το 1945 έως το 1950, ορισμένοι Ευρωπαίοι πολιτικοί, μεταξύ των οποίων ο Robert Schuman, ο Konrad Adenauer, ο Alcide De Gasperi και ο Winston Churchill, ξεκίνησαν τη διαδικασία δημιουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην οποία ζούμε σήμερα. Το όραμά τους ήταν η οικονομική και η πολιτική ένωση των ευρωπαϊκών χωρών, προκειμένου να εξασφαλιστεί διαρκής ειρήνη και ευημερία. Στις 9 Μαΐου 1950 Robert Schuman (ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας) πρότεινε τη συγκέντρωση της ευρωπαϊκής παραγωγής άνθρακα και χάλυβα. Την εποχή εκείνη αυτές ήταν οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνταν για τον πόλεμο, συγκεκριμένα ο άνθρακας χρησιμοποιούνταν ως ενεργειακός πόρος και ο χάλυβας για όπλα και μηχανήματα. Μέσω της συγκέντρωσης της παραγωγής τους καμία χώρα δεν θα μπορούσε να εξασφαλίσει στρατιωτικό εξοπλισμό χωρίς να το γνωρίζουν οι άλλες χώρες. Μετά την πρόταση αυτή, το 1952 δημιουργήθηκε η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα. Ιδρύθηκε από έξι γειτονικές χώρες —το Βέλγιο, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, το Λουξεμβούργο και τις Κάτω Χώρες— και έθεσε τα θεμέλια για την ΕΕ που γνωρίζουμε σήμερα.
Ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα
Λίγα χρόνια αργότερα οι έξι ιδρυτικές χώρες αποφάσισαν να επεκτείνουν τη συνεργασία τους και σε άλλους οικονομικούς τομείς. Η Συνθήκη της Ρώμης, με την οποία ιδρύθηκε η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα, υπογράφηκε το 1957 και άρχισε να ισχύει το 1958. Αρχικός στόχος της ήταν η προώθηση του εμπορίου και η περαιτέρω οικονομική ολοκλήρωση μεταξύ των συμμετεχουσών χωρών.
Νέα μέλη
Το 1973 η Δανία, η Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο (*) προσχώρησαν στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα. Λίγα χρόνια αργότερα, με το τέλος των δεξιών δικτατορικών καθεστώτων στη νότια Ευρώπη, τρεις χώρες έγιναν επιλέξιμες για να υποβάλουν αίτηση προσχώρησης. Η πρώτη από αυτές ήταν η Ελλάδα, η οποία προσχώρησε το 1981. Η Πορτογαλία και η Ισπανία ακολούθησαν το 1986. Το 1993 ιδρύθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση ενώ η Αυστρία, η Φινλανδία και η Σουηδία προσχώρησαν 2 χρόνια αργότερα. Με αυτήν την εξέλιξη ο αριθμός των μελών της ΕΕ αυξήθηκε σε 15. Λίγο μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ευρώπη χωρίστηκε από το «σιδηρούν παραπέτασμα» σε ανατολική και δυτική, καθώς ξεκίνησε ο Ψυχρός Πόλεμος που διήρκεσε 40 χρόνια. Το τείχος του Βερολίνου αποτέλεσε σύμβολο αυτής της διαίρεσης, καθώς η πόλη του Βερολίνου χωρίστηκε στα δύο. Μετά την πτώση του κομμουνισμού το 1989, οι πρώην κομμουνιστικές χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης ξεκίνησαν μια διαδικασία εκδημοκρατισμού και υπέβαλαν αίτηση προσχώρησης στην ΕΕ. Το 2004 οκτώ χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης προσχώρησαν στην ΕΕ: η Εσθονία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Σλοβακία, η Σλοβενία και η Τσεχία. Το ίδιο έτος, τα νησιά της Μεσογείου, Κύπρος και Μάλτα, έγιναν επίσης μέλη. Το 2007 προσχώρησαν η Βουλγαρία και η Ρουμανία και ακολούθησε η Κροατία το 2013. Η προσθήκη νέων μελών στην ΕΕ διεύρυνε την κοινή αγορά και συνέβαλε στη διατήρηση της ειρήνης και της ευημερίας στην Ευρώπη. Κάθε νέο μέλος πρέπει να είναι πρόθυμο και έτοιμο να προσυπογράψει τις Συνθήκες και να ενσωματώσει το σύνολο του δικαίου της ΕΕ. Πρέπει να σέβεται τις αξίες της ΕΕ, όπως για παράδειγμα τις αρχές της δημοκρατίας, το κράτος δικαίου και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών. Πέραν των συνόρων της, η ΕΕ διατηρεί επίσης στενές σχέσεις με τις γειτονικές χώρες. Η ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας ενισχύει την ασφάλεια, τη σταθερότητα και την ευημερία των χωρών στα άμεσα ανατολικά και νότια σύνορα της ΕΕ. Επιπλέον, η πολιτική διεύρυνσης της ΕΕ καλύπτει εν δυνάμει νέα μέλη. Πέρα από την περιοχή «γειτονίας», οι παγκόσμιες σχέσεις της ΕΕ βασίζονται συνήθως σε εμπορικές συμφωνίες, σε εταιρικές σχέσεις και σε πολυμερή συνεργασία.
Ας ξεκινήσουμε 1
Τι σημαίνουν οι αξίες και οι αρχές της ΕΕ στην πράξη.
Μέρος 1. Βάλτε ένα σταυρό στη σωστή στήλη για κάθε μία από τις εννέα ερωτήσεις που ακολουθούν. Συζητήστε με το φιλαράκι σας τι πιστεύετε ότι πρέπει να κάνει και τι δεν πρέπει να κάνει ποτέ μια χώρα αν θέλει να είναι μέλος της ΕΕ.
Ας ξεκινήσουμε 2
Ποιος κάνει τι στην ΕΕ; Βάλτε ένα σταυρό με το φιλαράκι σας στο κουτί
Αναφερθήκαμε σε πολλά θέματα! Ωστόσο, είναι σημαντικό να κατανοήσετε τι είναι στην πραγματικότητα οι «Βρυξέλλες» και ποιος είναι αρμόδιος για ποιον τομέα στην ΕΕ. Κάντε το τεστ που ακολουθεί για να δείτε πόσα θυμάστε. Βάλτε έναν σταυρό στο πλαίσιο του θεσμικού οργάνου ή των θεσμικών οργάνων στο οποίο ή στα οποία αντιστοιχεί η περιγραφή.
Ας ξεκινήσουμε 3
Κοινό νόμισμα σε 19 χώρες της ΕΕ: το ευρώ
Τα τραπεζογραμμάτια και τα κέρματα του ευρώ καθιερώθηκαν σε 12 χώρες της ΕΕ το 2002 και συνολικά 19 χώρες έχουν σήμερα αντικαταστήσει τα εθνικά τους νομίσματα με το ευρώ. Περισσότεροι από το 75 % των πολιτών της ΕΕ —340 εκατομμύρια από εμάς— χρησιμοποιούν το ευρώ καθημερινά. Είναι πολλά τα πλεονεκτήματα που απορρέουν από τη χρήση κοινού νομίσματος σε μια ενιαία αγορά στην οποία συναλλάσσονται μεταξύ τους άνθρωποι από διαφορετικές χώρες. Οι καταναλωτές μπορούν να συγκρίνουν τιμές ευκολότερα στη χώρα τους, στο εξωτερικό και στο διαδίκτυο. Οι επιχειρήσεις μπορούν να κάνουν υπολογισμούς και να χρεώνουν τους πελάτες τους σε ένα μόνο νόμισμα και δεν διατρέχουν κίνδυνο από τις διακυμάνσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών. Με αυτόν τον τρόπο οι τιμές διατηρούνται σταθερές.
ΤΟ ΞΕΡΑΤΕ ΟΤΙ ...
τα κέρματα του ευρώ έχουν μια κοινή πλευρά, η οποία χρησιμοποιείται για όλα τα κέρματα ανεξάρτητα από τη χώρα της ζώνης του ευρώ στην οποία κατασκευάστηκαν, και στην οποία απεικονίζεται ο χάρτης της Ευρώπης. Ωστόσο, στην άλλη πλευρά κάθε χώρα έχει το δικό της σχέδιο. Αναγνωρίζετε το σύμβολο σε αυτό το κέρμα των 2 ευρώ; Μπορείτε να μαντέψετε από πού προέρχεται;
Και τώρα παρακολουθείστε αυτά το βίντεο
ΠΟΙΕΣ ΧΩΡΕΣ ΑΝΗΚΟΥΝ ΣΤΗ ΖΩΝΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ;
Στον πίνακα που ακολουθεί παρατίθενται και οι 27 χώρες της ΕΕ. Σήμερα 19 χώρες της ΕΕ χρησιμοποιούν το ευρώ ως νόμισμά τους.
Ας ξεκινήσουμε 4
Ελεύθερη κυκλοφορία αγαθών, υπηρεσιών και κεφαλαίων στην ΕΕ
Χάρη στην ενιαία αγορά της ΕΕ, στο εσωτερικό αυτής δεν μετακινούνται ελεύθερα μόνον οι άνθρωποι· μετακινούνται επίσης ελεύθερα τα αγαθά, οι υπηρεσίες και τα κεφάλαια. Οι άνθρωποι, τα αγαθά, οι υπηρεσίες και τα κεφάλαια αναφέρονται συχνά ως οι τέσσερις «πυλώνες» της ελεύθερης κυκλοφορίας στην ΕΕ. Θυμηθείτε ότι ο όρος «κεφάλαια» δεν σημαίνει μόνο «χρήματα». Περιλαμβάνει επίσης επενδύσεις και δάνεια. Με τον τρόπο αυτόν καθίσταται ευκολότερο για τις επιχειρήσεις της ΕΕ να δραστηριοποιούνται σε περισσότερες από μία χώρες και να ανταγωνίζονται σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι επιχειρήσεις στην ΕΕ, ανεξάρτητα από το μέγεθός τους, έχουν πρόσβαση στις εθνικές αγορές όλων των χωρών της ΕΕ, δηλαδή σε 447 εκατομμύρια δυνητικούς πελάτες. Γιατί έχει σημασία αυτό; Ο μεγαλύτερος ανταγωνισμός οδηγεί σε χαμηλότερες τιμές και σε ευρύτερη επιλογή προϊόντων και υπηρεσιών για τον τελικό καταναλωτή — και αυτός είστε εσείς!
ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ ΓΙΑ ΣΑΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ;
Αντιστοιχίστε τα παραδείγματα με τους τέσσερις πυλώνες της ενιαίας αγοράς (ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων, αγαθών, υπηρεσιών και κεφαλαίων) και επιλέξτε το κατάλληλο πλαίσιο.
Τι θα δημιουργήσουμε 1
ΑΥΤΟ ΤΟ ΞΕΡΑΤΕ;
Η αναζήτηση ασύλου αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα στην ΕΕ και παρέχεται στους πρόσφυγες. Οι χώρες της ΕΕ έχουν διεθνή υποχρέωση να χορηγούν άσυλο βάσει της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Καθεστώς των Προσφύγων.
Πρόσφυγας είναι ένα άτομο που εγκαταλείπει τη χώρα καταγωγής του και δεν μπορεί να επιστρέψει λόγω βάσιμου φόβου δίωξης.
Αιτών άσυλο είναι κάποιος που δηλώνει ότι είναι πρόσφυγας και έχει υποβάλει αίτηση διεθνούς προστασίας, αλλά το αίτημά του δεν έχει ακόμη αξιολογηθεί οριστικά.
Συζητήστε με το φιλαράκι σας γιατί η ΕΕ μπορεί να βοηθήσει τους πρόσφυγες και τους αιτούντες άσυλο και πώς μπορεί να γίνει αυτό. Πάρτε ένα κομμάτι χαρτί και ζωγραφίστε/γράψτε τις ιδέες σας σε αυτό.
Έγινε;
Μοιραστείτε τις ιδέες σας με τις άλλες ομάδες φίλων!
Τι θα δημιουργήσουμε 2
Έχετε ήδη διαβάσει για τις αξίες της ΕΕ:
- σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας
- ελευθερία
- δημοκρατία
- ισότητα
- κράτος δικαίου
- ανθρώπινα δικαιώματα
- ....
Συζητήστε με το φιλαράκι σας:
- ...Τι σημαίνει για εσάς καθεμία από αυτές τις αξίες; Τι σημαίνει ο "σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας" στην πραγματική ζωή; Δώστε παραδείγματα.
- ...Ποια αξία είναι πιο σημαντική για τον καθένα από εσάς;
- ...Είναι σεβαστές αυτές οι αξίες στις χώρες σας; Πώς;
Αν δεν γνωρίζετε την απάντηση στην τελευταία ερώτηση, κάντε κάποια έρευνα, κάντε μια έρευνα και ρωτήστε τους δασκάλους/γονείς/φίλους σας.
Ανεβάστε τα αποτελέσματά σας στην περιοχή work.it!
Ας προβληματιστούμε
Ποιο ήταν αυτό που βρήκατε το πιο σημαντικό σε αυτή την ενότητα; Εμφανίζεται η ΕΕ στην καθημερινή σας ζωή; Πώς;
Δημιουργήστε μια καρτ ποστάλ που να δείχνει αυτό το σημείο.
Θα θέλατε να δημιουργήσετε τις δικές σας καρτ ποστάλ για να τις ανεβάσετε στην πλατφόρμα; Κατεβάστε δωρεάν το application KIDS4ALLL και η επιθυμία σας θα γίνει πραγματικότητα!
